در مملکت خود زیر رگبار جهالت و حماقت و تعصب مُشتی متحجر، کودکی و نوجوانی و جوانی‌‌شان بر باد شد. از یک سو آتش جهالت «استحمارشدگانِ خُشک‌مغزی» به نام "طالبان" و از سوی دیگر دولت‌مردان بی‌کفایتی از احزاب ملی و جمهوری -که هیچ‌یک نه ملی‌گرا بودند و نه جمهوری‌خواه- آتش بر خرمن آرزوهای‌شان انداخت. اما کودکان افغان اگر سال‌هاست که زیر بمباران متحجرین و متعصبین مشغول «پرپر شدنِ رویاهای‌شان» هستند، این بی‌عدالتی نیست(!) زیرا در عوض، ...
اواخر اسفند ۹۴، در یکی از بی‌حوصلگی‌های شبانه‌ام، از رفیق شب‌های تاریکم "کوروش"، طلب "شاملو" کردم. لازم به توضیح نبود. همیشه بدون پرسش و جملات اضافه، اشعاری از شاملوی بزرگ -مناسب با حال من- ارسال می‌کرد. اما از بدِ روزگار، آن شب کوروش را پیدا نکردم و خمار از ننوشیدن غزل، تا نزدیکی‌های سپیده‌دم به خود پیچیدم. هنوز خورشید بالانزده بود که سر و کله‌ی کوروش پیدا شد. بدون فوت وقت دست‌به‌کار شد و برای ترمیم ...
رضاشاه را اگر با عرف امروز بسنجیم، دیکتاتور بود. اما برای درک این مرد باید به دو موضوع دقت کرد: -شرایط جهان در آن دوره -شرایط ایران در آن دوره شرایط جهان: -همدوره رضاشاه در شوروی، استالین بود که برای تثبیت قدرت خود بیست میلیون نفر را اعدام کرد. -در همان دوره در کشور ترکیه چند میلیون ارمنی کشتار شدند. -همزمان در ژاپن پانصدهزار دختر از منچوری ربوده شدند. -در ده ها کشور دیگر نیز اوضاع بدتر از این بود. اگر اینها را ...
بیایید آینده‌ی این دخترِ زیبای ۸ ساله را حدس بزنیم: ظاهرا دختر شاداب و باهوشی است. احتمالا در سال‌های آتی با نمرات عالی مدرسه را به پایان رسانده و سپس وارد دانشگاه می‌شود. ممکن است در رشته‌ی حقوق به تحصیل بپردازد. یا دانشجوی پزشکی شود. شاید هم فلسفه. یا اقتصاد. و یا اشرف علوم، تاریخ را برگزیند. احتمالا پس از پایان دوران تحصیل، وارد حوزه‌ی تخصصیِ شغلیِ خود شده و در ارتقای حق و حقوق انسانیت کوشا ...
«صوفی» واژه‌ای عربی به معنای «پشمینه پوش» است. کهن‌ترین صوفیان معمولا خرقه‌ای از پشمینه به تن کرده و بیرون از شهرها به سختی روزگار می‌گذراندند. این عمل بدان‌جهت بود تا با ریاضت نفس، به تزکیه‌ی نفس و «کمال معنوی» دست یابند. اساس و پایه تصوف از کهن‌ترین دوران‌ها، بر مبنای زُهدگرایی، گوشه‌نشینی و «پشتِ پا زدن» به دنیا و مالِ دنیا بوده است. از همین‌روی است که می‌بینیم صوفیان در طول تاریخ همواره با جنگ و ...
کمتر ایرانیِ اهلِ فرهنگی است که "زرتشت" را نشناسد. زرتشت بزرگترین مصلح ایران‌باستان و اصلاح‌گر باورها و رسوم کهنِ قدیمی از بندِ خرافات بود. او در منطقه‌ای موسوم به «راغه» -که شاید همان «راگا» یا «ری» باشد- زاده شد. پدرش "پوروشسپ" و مادرش "دوغدو" نام داشت. زرتشت هفتادوهفت سال عُمر کرد. عمده فعالیت او در شهر «بلخ» بود. جایی که "شاه گُشتاسپ" پادشاهِ منطقه و همسرش "ملکه آتوسا" از او حمایت کرده و او را ...
بُنِ این خانه رسیده‌است بر آب، این عید است؟ اندراین خانه‌خرابی، همه‌خواب؛ این عید است؟ نـآیـد اعـدادِخـرابی به حساب ، این عید است؟ خـانـه‌ی‌خـود نِگَر اِی‌خانه‌خراب، این عید است؟ عیدِ که ؟ عیدِ کجا ؟ عیدِ چه ؟ این عید عزاست در نوروز سال ۱۳۰۲ خورشیدی و دو سال پیش از انقراض حکومت قاجار و آغاز سلطنت "رضاشاه"، شادروان "میرزاده عشقی" قطعه‌ای به نام «عید نوروز» سرودند. شاعر در این قطعه به شدت از اوضاعِ پریشانِ روز، اظهار شکایت و ...
نوروز جشن «دوباره‌زایی» و تولد است. تولد بهار. تولد طبیعت. پایان سرما. از قدیم در ایران باستان رسم بود که پایان زمستان و تولد بهار و رویش مجدد طبیعت را جشن می‌گرفتند. قدیمی‌ترین نشانه‌های نوروز در میان ایرانیان، به اسطوره "جمشید" نسبت داده شده است. این خود نشان می‌دهد که ایرانیان، در هزاران سال پیش -خیلی پیش‌تر از هخامنشیان- آغاز بهار و نوزایی طبیعت را جشن می‌گرفتند. آغاز بهار و سرسبزی طبیعت در نزد ایرانیانِ تشنه‌ی ...
"آل‌بويه" سلسله پادشاهی ايرانی، برخواسته از ديلم، نخستين حكومتی بودند كه از زير يوغ خلفای بغداد خارج شده و ايرانِ مستقل را برای نخستين بار پس از اسلام احيا كردند. آل‌بويه خود را به ساسانيان منتسب می‌كردند. "ابوريحان بيرونى" از كتاب "التاج" نوشته "ابراهيم صابى"، اجداد آل‌بويه را اين‌چنين نقل می‌كند: «بويه پسر فناخسرو پسرشان پسر كوهى، پسر شيرزيل (شيردل) كوچك، پسر شيركده پسر شيرزيل بزرگ پسر شيرانى شاه، پسر شيرفنهپسر سسنان شاه پسر سس ...
روزگار حافظ یکی از سیاه ترین بخش های تاریخ ایران است. روزگار فترت و ضعف ایلخانان و به‌زودی آغاز تاخت‌وتازهای تيمورلنگ. در هنگامه يورش مغولان به ايران و در ميان كشتار شهرهای گوناگونِ ايرانِ بی‌پناه، خوشبختانه با هوشیاری یکی از اتابکان فارس و دادن خراجی هنگفت به هلاگوخان‌مغول، شیراز از گزند تاخت و تاز مغولان در امان ماند و در روزگاری كه ديگر شهرها در ناامنی و مصيبت فرو رفته بودند، شيراز محلی برای هجرت ...